Rememorando aos nosos antepasados
Cabe imaxinar que os orixinais poboadores destas terras, os Oestrymnios, mesturáronse coas invasoras tribos Celtas dando lugar a unha poboación puramente castrense.
Durante máis de 2000 anos viviron nos nosos castros, mantendo boas relacións cos veciños dos castros lindeiros. No caso do de Piño foron os asentamentos de Fornelas, Castrosante, Cereixa, Canedo e Freituxe e Ver, cos que colaboraron á hora da defensa das súas posesións e da súa cultura nas épocas de guerra e en épocas de traballo polos seus lindes. Aquel primeiro pobo asentado no Castro de Piño puido manter as súas tradicións e costumes durante moitos séculos ata que a cultura cristiá fixo a súa aparición e a evolución da historia cambiou aos seus habitantes e a súa maneira de vivir.
Os romanos facían referencia nos seus escritos a unha importante poboación no alto dun "Outeiro", chamado o Monte Pino, que era o poboado celtíbero máis importante destas terras GALAICAS. Hai historiadores que identifican esta poboación en San Vicente do Pino en Monforte, pero sendo un pouco pretenciosa, podemos maxinar que tal vez fose o noso Castro.
No 1222 confórmase a nosa actual parroquia e toma o nome de Santa María de Pino, probablemente engadíndolle a santa ao nome de tradición co que contaba o lugar.
